{ "title": "Diz Kıkırdak Aşınması", "image": "https://www.kikirdak.gen.tr/images/dizdeki-kikirtak-asinmasi(1).jpg", "date": "19.01.2024 11:44:50", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Diz kıkırdak aşınması, diz vücuttaki hareketler için oldukça önemli olan, en büyük eklemdir. Dizde stabilirliği yan ve çapraz bağlar sağlamaktadır. Diz eklemi içindeki uyluk ve kaval kemiğini çapraz bağlar birlikte tutar. Dizi bükük olduğunda ve düz halde sabit olmasını bu sağlar. Öndekine ön çapraz bağ, arkadakine ise arka çapraz bağ adı verilir. Vücuttaki yükün taşınmasını sağlayan dizin problemleri arasında, diz kıkırdak aşınması da bulunmaktadır. Yük taşıyan dizde en önemli sorunlardan biri budur. Bu durum vücudun hareketlerini direkt olarak etkiler.

Eklem hastalıkları artrit ve artroz olarak değerlendirilir. İltihaplı olan eklem hastalıkları artrit olarak adlandırılır. Artroz ise eklemlerdeki aşınmayı ifade eder. Genellikle 60 yaşından büyük kişilerde görülen artroz, daha erken yaşlarda nadiren görülür. Bu durum şiddetli eklem ağrılarının oluşmasını sağlar. Bunun nedenleri arasında, fazla kilo, hareket azlığı, vücut ağırlığının bir yana yüklenmesi gibi sonradan olan etkenler ile doğuştan genetik yatkınlık gibi etkenler bulunur.

Diz kıkırdak aşınması (Artroz) nasıl olur?

Bu sorunda diz eklemindeki kemik uçlarını sürtünmeden koruyan kıkırdak aşınır. Bu uçlarda normalde yumuşak ve elastik kıkırdak kılıf olur. Devamlı yük taşıyan eklemdeki kıkırdakların pürüzlenmesini ve elastik yapısını azaltır. Bu etkiyle kıkırdaklar incelir ve kırılgan bir hale gelir. Eğer kıkırdak tam aşınırsa, kemiklerde sürtmeye başlar. Bu kişide ağrılara ve hareketlerde azalmaya yol açar. Ayrıca iltihap yapan etkenlerde eklem sıvısına karışır ve eklem kapsülü şişerek iltihap gelişir.

Artroz dizde oldukça etkili olur. Bunun dışında bel ve kalça eklemini etkiler. Diğer eklemlerde de görülebilir. Yaşın ilerlemesi risk olsa da bazen gençleri de etkilediği olur. Meslek gruplarının bazılarında da diz kıkırdak aşınması daha fazla görülür. Ayakkabı seçimine dikkat etmeyenlerde, tek taraflı yük taşıyanlarda da kıkırdak aşınması meydana gelir. Kıkırdakların bir kere aşınması halinde, bunun tamiri mümkün değildir. Kıkırdak doku yeniden kendini oluşturamaz.

Dizde kıkırdak aşınması teşhisi nasıl yapılır?

Hastalarda yakınmalar dinlenerek, fiziki muayene yapıldığında diz kıkırdak aşınması sorunu kendini gösterir. Daha sonra yapılacak laboratuvar tetkikleri, röntgen çekimi hastaya tanı konulmasında yardımcı olur. Gerekirse biyopsi ve artroskopi yapılabilir.

Diz kıkırdak aşınması tedavisi nasıl yapılır?

Hastaların bilinçli olarak egzersiz yapması, kıkırdak aşınmasını yavaşlatabilir. Ancak egzersizlerin eklemi zorlamaması gerekir. Hareket eklemlerin beslenmesini sağlayarak, metabolizmasını destekler. Eklemlerdeki kıkırdak dokuya hafif baskı uygulanması, damar yapısı olmayan kıkırdakların beslenmesine yardımcı olur. Hareketlerin aynı basınçta olması eklemler için yararlıdır.

Diz kıkırdak aşınması tedavisinde fizik tedavi uygulamaları da başarılı şekilde uygulanır. Ekleme fazla yük bindirmeden yapılan hareketler sayesinde, diz eklemi etrafındaki kaslar güçlenir ve desteklenir. Masaj uygulanarak bölgedeki kan dolaşımı düzenlenir. Bunlar eklemdeki hareket yeteneği azalmış alanların gevşemesini sağlar. Ağrılar içinde soğuk uygulama yapılır.

Tedavide beslenmeye de dikkat edilmelidir. Çünkü kilonun fazla olması, kıkırdağın aşınmasını hızlandırır. Bu yüzden kilo kontrolü yapılması önemlidir. Eğer kıkırdak aşınmasın eşlik eden iltihaplanma da olursa, E vitamini, omega 3, midye ekstreleri, enzimlerde diyette yer almalıdır. Bunun yanında hastaların alkolden, kafein içeren içeceklerden uzak kalması gerekir.

Diz kıkırdak aşınması tedavisinde ilaçların ve cerrahi girişiminde yeri vardır. Artroskopi sayesinde eklem incelemesi yapılır. Bu sırada kıkırdak hasarı tedavi edilebilir. Doku alınır ya da bölgeye iltihap önleyen kortizon verilebilir. Bazı sportif aktiviteler ağrıları azaltırken, bazıları da ağrıları tetikleyebilir. Kıkırdak aşınmasını önlemek için kıkırdakları güçlendirecek ilaçlar bulunmamaktadır. Hastalar sadece kaslarını güçlendirmeli, kilo vermeli ve kıkırdak aşınması nedeniyle oluşan belirtilerin azalmasını sağlayan hareketler yapmalı, zorlayıcı olanlardan kaçınmalıdır.
" } ] }