Fibröz Kıkırdak
Fibroz kıkırdak; Kıkırdak hayvansal bir dokudur. Vücutta yarı taşıyıcı bir görev üstlenir. Kemik dokudan daha yumuşak ve esnek bir matrise sahip olan kıkırdak dokunun içerisinde damar bulunmaz. Kıkırdak hücreleri bu matristen madde alışverişi yapar. Kıkırdak eklemlerde, göğüs kafesinde, kulakta, burunda, boğazda ve omurlar arası disklerde bulunur.
Üç çeşit kıkırdak vardır. Elastik, hiyalin ve fibröz kıkırdaktır. Fibröz kıkırdak özel tip bir kıkırdaktır. Yüksek gerilme direnci ve sert destek gereken yerlerde omurgalar arası disklerde, tendon veya ligamentlerin kemiklere birleşme noktalarında, kalça ve penis kemikleri arasında bulunur. Fibröz kıkırdağın yoğun kıkırdak doku ile hiyalin kıkırdak doku arasında bir karakteri vardır.
Fibröz yani lifli Kıkırdak, Bol miktarda Kolajen lifler taşır. Köprücük kemiğinde, Omurlar arasındaki diskte, göğüs diz kapağında ve oynak eklem yerlerinde bulunur. Fibröz Kıkırdak, bu tür kıkırdak yapısında çok yoğun kollejen liflerin yer almasıyla tipik bir yapıya sahiptir. Aynı zamanda sıkı bağ dokusu ile hiyalin kıkırdak dokusu arasında geçiş tipi olarak da sınıflandırılabilir. Bu dokunun amorf maddesi fazla değildir. Ayrıca Fibröz kıkırdakta tam anlamıyla bir perikondriyumda görülmez.
Bulunduğu yerler- İntervertebral diskler,
- Simfizis pubis verilebilir. Fibröz kıkırdak hücreleri ikili veya tekli gruplar halinde bulunurlar. Doku H. E ile asidofilik boyanır.
Bunun nedeni yapısındaki çok miktarda ve kalın tertiplenmiş kolajenlerdir. Yapı içerisindeki kollajenler gerilmeye karşı çok dirençlidir. Omurlar arası diskler Omurlardaki kemikler arasında sağlam bağlarla tutunmuş diskler vardır. Bu bağlar fibröz kıkırdak yapısındadır. Diskler iki kısımdan meydana gelir.
Bu yapılar omurların hareketleri sırasında oluşan sürtünmeler ve buna bağlı bozuklukları azaltarak omur kemiklerini korumaya alırlar. Fibröz bir bağ dokusu kılıfı sarmaktadır. Bu dokuda kıkırdak hücreleri azken, kolajen lifler oldukça fazladır. Basınç ve çekmeye karşı dayanıklı dokulardır. Köprücük kemiği gibi kemiklerin eklem yaptığı yerlerde ve Omurlar arasındaki disklerde fibröz kıkırdak vardır. Fibröz kıkırdaklar özel yapıda olan kıkırdaklardır. Yüksek gerilime ihtiyaç olan yerlerde ya da sert destek gereken yerlerde, kalça ve pelvis kemiklerinin arasında, omurgalar arasındaki disklerde, tendonların kemiklerle birleşim yerlerinde vardır.
Fibröz Kıkırdak, yoğun kıkırdak doku ve hiyalin kıkırdak arasında bir yapıdadır. Fibröz (Lif dokusu), synovial ve kartilaginöz eklemlerdir. Fibröz Kıkırdağın bulunduğu eklemlerin olduğu sınıfa kartilaginöz sınıfı denir. Kartilaginöz de eklem yüzleri bu kıkırdaklar ile örtülüdür. Sınırlı hareketler yapabilen bu eklemler içerdikleri kıkırdak tipine göre kendi arasında da ikiye ayrılırlar. Bunlar tıp edebiyatında Synchondrosis ve Symphysis olarak adlandırılır.
Synchondrosis; Kemiklerin hiyalin kıkırdakla birleştiği eklem tipine primer kartilaginöz eklem denir. Bu eklemlerin büyük bir kısmı gelişme döneminde görülür. Ayrıca erişkin döneminde de kemikleşen eklemlerdir. Bu eklemlerde örnek olarak uzun kemiklerin empifiz ve diafiz bölümleri arasında yer alan kemiklerin büyümesine yardım eden kartilaginöz epifiz plağını örnek alarak verebiliriz. Kişilerdeki Kemik büyümesi tamamlandığında ise epifiz plağı kemikleşir. Örnek olarak; Vücutta sınırlı sayıda kalıcı olan Synchondrosis'de bulunur ve birinci kaburgayı göğüs kemiğine bağlayan kaburga kıkırdağıdır.
Symphysis; Sekonder kartilaginöz eklem olarak da bilinen eklem tipinde kemikler fibröz kıkırdak veya fibröz doku aracılığıyla birbirine kuvvetli bir şekilde bağlanmıştır. Örnek verecek olursak en tipik olan omurlar arası disk aracılığıyla birbirine bağlanmış olan omurgadır. Çatı kemiği arasında bulunan symphysis pubis yeni doğan bebeklerde alt çene sol ve sağ yarımlarının birleştiği symphysis menti bu grup eklemlere verilebilecek diğer örnektir.
21.01.2024 13:07:18
Fibröz Kıkırdak ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
